Zwierzęta w akwarium morskim

W poprzednich artykułach opisywałem ryby morskie akwariowe, ukwiały w akwarium, koralowce morskie. Nadszedł czas na przedstawienie czytelnikom zwierząt, które nie każdemu kojarzą się z akwarystyką, mimo że wśród zaawansowanych hobbystów cieszą się niemałą popularnością.

Rozgwiazdy, wężowidła i jeżowce

Choć nazwa „szkarłupnie” może brzmieć dla niektórych dość egzotycznie, to do tego typu należą zwierzęta znane każdemu. Przede wszystkim są to rozgwiazdy, wężowidła i jeżowce.

W wielu akwariach można spotkać małe, białe rozgwiazdy, które trafiają do akwarium na gapę i widywane są na skale lub szybach. Są absolutnie niegroźne, a nawet w pewnym stopniu pożyteczne. Mogą czyścić akwarium oraz stanowić dodatkowy pokarm dla innych organizmów. 

Znacznie większe i przez to skuteczniejsze są rozgwiazdy piaskowe, które akwaryści nabywają do swoich akwariów, aby zwierzęta te przekopywały i czyściły piasek. Zaryzykuję nawet stwierdzenie, że są to jedne z najczęściej występujących zwierząt w akwariach morskich.

Jednak najbardziej lubiane, ale też znacznie bardziej wymagające są rozgwiazdy ozdobne, które spacerują po szybach i skałach głównie po to, aby cieszyć nasze oczy. Przed zakupem warto zapoznać się z wymaganiami, jakie stawiają one hobbyście. Wiele gatunków jest ścisłymi specjalistami pokarmowymi, w akwarium po prostu nie są w stanie się wyżywić i powoli umierają z głodu.

Wężowidła też pojawiają się w akwarium nie wiadomo skąd, są to małe zwierzaki mieszkające pod skałą i w jej zakamarkach. Przypominają kształtem rozgwiazdę, tylko mniej masywną i bardziej ruchliwą. Podobnie jak rozgwiazdy, w sklepach możemy spotkać wężowidła bardziej okazałe, kolorowe. Nie wszystkim jednak przypadają one do gustu, ponieważ ich wygląd ma w sobie coś diabolicznego. Nie bez powodu zresztą nazywa się je wężowidłami. W przeciwieństwie do rozgwiazd są mniej wybredne i pobierają pokarm różnego pochodzenia, ale jednocześnie nie tak łatwo je w akwarium zobaczyć, ponieważ wolą żerować nocą.

Jeżowce natomiast są w akwariach wyłącznie na nasze życzenie, rzadko zdarza się, aby jeżowiec trafił do nas przypadkiem. Popularny gatunek Mespilia globulus ma bardzo ciekawe usposobienie. Jego zwyczajem jest zbieranie z akwarium wszelkiej maści drobiazgu i akwariowych śmieci: muszelek, odłamków skalnych, a nawet drobnych koralowców i glonów. Następnie umieszcza je wszystkie na swoim grzbiecie i w ten sposób ukrywa swoje atrakcyjne niebieskie ciało przed oczami drapieżników. Natomiast jeśli mamy ambicję rozmnożyć „morskie skalary” (Pterapogon kauderni), to niezbędny do odchowu narybku wydaje się jeżowiec Diadema setosum, wśród którego kolców młode rybki szukają schronienia. Jeżowiec czarny jest majestatycznym zwierzęciem, którego kolce odstraszą każdego, kto chciałby go pogłaskać.

Ślimaki i małże

Mięczaki w akwarium również pełnią bardzo różne role. Wielu hodowców poleca w początkowej fazie istnienia akwarium wpuszczenie do niego różnych gatunków ślimaków. Mają one przyspieszyć jego dojrzewanie i pomóc w utrzymaniu go w czystości. Tylko częściowo jest to prawda, ale nie zmienia to faktu, że ślimaki glonożerne warto posiadać w zbiorniku.

Należy natomiast bardzo ostrożnie podchodzić do niektórych gatunków, które mogą zjadać nie tylko glony, ale także polipy koralowców. Takie upodobania mają czasem ślimaki z rodziny porcelanek. Ciekawostką jest to, że te mięczaki o pokrytej szkliwem muszli, nie zawdzięczają swojej nazwy chińskiej porcelanie, ale to porcelana zawdzięcza nazwę właśnie tym ślimakom.

Nieco inną rolę w akwarium odgrywają małże. Wiele gatunków małży trafia do akwarium przypadkiem, co już nikogo nie powinno zaskakiwać. Takie maluchy nie zwracają niczyjej uwagi. Są gdzieś na skale i filtrują wodę.

Co innego piękne, kolorowe przydacznie, które podobnie jak koralowce hipnotyzują kolorami i tak jak one wymagają dużo światła, aby żyjące w ich tkankach zooksantelle wspomagały rozwój swojego gospodarza. Są to zwierzęta równie piękne, co wymagające, należy więc przed ich zakupem upewnić się, że jesteśmy odpowiednio przygotowani, a nasze akwarium spełni ich wymagania. Ale chyba nic tak bardzo nie zdobi akwarium rafowego jak kilkunastocentymetrowa przydacznia.

Kraby i krewetki

Skoro wspomniałem o mięczakach, przyszła pora na skorupiaki. Te niezwykle popularne zwierzęta znajdują dom w prawie każdym akwarium morskim. Jednymi z moich ulubionych mieszkańców morskich zbiorników są kraby pustelniki. Zajmują puste muszle innych zwierząt i dopóki ich nowy dom nie stanie się za ciasny, nigdy go nie opuszczają. Ale nie dałyby rady przeżyć wyłącznie schowane w muszli, dlatego wędrują po akwarium ze swoim domem na plecach. Z muszli wystaje tylko pięć par zwykle kolorowych odnóży i mała głowa z dużymi oczami.

Innymi popularnymi skorupiakami są kraby porcelanowe, nazywane też ukwiałowymi. Piękne biało-czerwone pancerzyki nie pozwalają nikomu przejść obok nich obojętnie. Naturalnym habitatem są dla tych krabów parzydełka ukwiałów, wśród których lubią się chować i odfiltrowywać plankton z opływającej je wody.

Krewetki czyszczące w akwarium są nie tylko pożyteczne, ale przede wszystkim bardzo ozdobne. Ich długie białe wąsy i jaskrawe ubarwienie są znakami rozpoznawczymi dla ryb, że tych koleżanek nie zjadamy, bo one pomogą pozbyć się pasożytów skórnych. Krewetki czyszczące najpopularniejszych gatunków lubią trzymać się w stadzie, co odróżnia je od krewetek boksujących, niezbyt chętnie spoglądających na towarzyszy ze swojego gatunku.

Jedną z najpiękniejszych krewetek jest Hymenocera picta, która swoim kształtem i kolorem przypomina kosmitę. Trudno nawet zauważyć i wyodrębnić jej części ciała, ale jej uroda jest niekwestionowana. Niestety jest ścisłym specjalistą pokarmowym i aby ją wykarmić, musimy dysponować niewyczerpanym zapasem rozgwiazd.

Rurówki

Wieloszczety nazywane czasem robakami, robalami albo jeszcze mniej przyjaźnie są gromadą pierścienic o bardzo zróżnicowanej budowie i biologii. Do ciekawszych i najbardziej lubianych wieloszczetów należą rurówki. Akwaryści dzielą je na rurówki piaskowe i wapienne. Te pierwsze żyją w piasku, budując sobie z jego ziaren i śluzu coś na kształt domu, w którym się chowają. Ich długie robakowate ciało zakończone jest pięknym pióropuszem, służącym do filtrowania pokarmu. W akwarium widzimy zwykle tylko ten pióropusz, i to właśnie on jest dla nas najpiękniejszy.

Rurówki wapienne wyglądają i żyją podobnie, z tym że ich domek budowany jest z twardego węglanu wapnia, tak jak szkielety koralowców. Ich pióropusze bywają mniejsze, ale znacznie piękniej ubarwione niż rurówek piaskowych.
W tej grupie znajdziemy również bardzo piękne i ciekawe rurówki żyjące na koralowcach z rodzaju Porites. Są to rurówki choinkowe, które wykorzystują koralowiec, aby odbudowywał ich norki i w ten sposób zapewniał im bezpieczeństwo. Rurówki choinkowe są malutkie, ale żyją w grupach. Ich stożkowy kształt sprawia, że grupy tych zwierząt wyglądają jak kolorowy, sosnowy las.

Gąbki

Jedne z najprymitywniejszych organizmów na naszej planecie zdają się być jednymi z najtrudniejszych do utrzymania w akwarium. Wiele gatunków przeżywa trudny transport z egzotycznych krajów i razem z żywą skałą trafia do akwarium na gapę. Wraz z dojrzewaniem akwarium i jego rozwojem gąbki zaczynają rosnąć. Ale niestety nie są to gatunki piękne i ciekawe dla hodowcy. Te, które zwykle chcemy mieć i kupujemy w sklepach, wymagają tego, aby akwarium było odpowiednio dojrzałe. Gąbki jako filtratory potrzebują stałego dostępu do planktonu, którym się żywią, dlatego nie są polecane początkującym akwarystom. Nie powinny być też wprowadzane do świeżych akwariów.

Meduzy

Na koniec zostawiłem sobie meduzy, ponieważ te zwierzęta mnie bardzo fascynują. Ich biologia, kształt i sposób, w jaki się poruszają, mają w sobie coś magicznego. Każdy, kto widział kiedyś meduzy w oceanarium, zapewne przyzna mi rację.

Meduzy nie nadają się do akwarium typu rafowego. W większości przypadków nie nadają się do żadnego akwarium, w którym chcemy hodować inne zwierzęta. Mimo to od kilku lat możemy spotkać się z ofertą zbiorników przeznaczonych właśnie dla meduz. W większości przypadków są to gotowe zestawy o okrągłym kształcie. Filtracja wymusza w nich kołowy ruch wody, a brak narożników sprawia, że meduzy nie mogą w takim miejscu utknąć. Są to więc zestawy bezpieczne dla zwierząt.

Należy jednak pamiętać, że ich rozmnażanie w domowych warunkach jest uciążliwe, a wybór możliwych do hodowli gatunków dość ograniczony. Są to też bezkręgowce, które żyją dość krótko, więc ich hodowla wiąże się z pewnymi ograniczeniami.

Przedstawione powyżej gatunki nie wyczerpują tematu, jakim jest bogactwo zwierząt, które możemy trzymać w akwariach morskich. Pokazałem i opisałem możliwie krótko tylko te popularne i łatwe do kupienia zwierzęta, których krewniacy stanowią długą listę zwierząt czekających na to, by stać się hitem wśród akwarystycznej braci. Pamiętajcie, by każdy zakup traktować odpowiedzialnie i dobrze się przygotować do hodowli wybranych przez siebie gatunków. Powodzenia.