Przejdź do sklepu Trzmiel.com.pl 
Rola CO2 w akwarium
Rośliny do prawidłowego rozwoju potrzebują szeregu pierwiastków nazywanych makro- oraz mikroelementami. Do makroelementów zalicza się: potas, azot, fosfor, magnez oraz węgiel. Wszystkie wyżej wymienione pierwiastki możemy aplikować do wody przy użyciu gotowych nawozów dla roślin akwariowych. Wyjątek stanowi węgiel. Żeby go dostarczyć w odpowiedniej formie i ilości, musimy zastosować jeden z systemów dozowania CO2 do akwarium.
CO2 w akwarium
Właściwa zawartość CO2 w wodzie ma duże znaczenie dla roślin akwariowych, które wykorzystują go w procesie fotosyntezy. Pobierają wodę, sole mineralne i dwutlenek węgla. W ten sposób rosną i gromadzą substancje odżywcze, przy okazji wytwarzają niezbędny do życia tlen. W akwariach roślinnych często występują niedobory CO2, a hodowla wielu wymagających gatunków jest wręcz niemożliwa bez dodatkowej jego suplementacji. Nawożenie dwutlenku węgla jest bardzo ważnym elementem prawidłowego wzrostu i rozwoju roślin, ponieważ CO2 jest głównym źródłem węgla. Dozowanie CO2 do zbiorników sprawia, że rośliny mają łatwy dostęp do tego związku i szybko się rozrastają. Zdrowe rośliny zapobiegają pladze glonów oraz usuwają z akwarium szkodliwe związki, takie jak niebezpieczne w nadmiarze azotany i fosforany.
Dwutlenek węgla również obniża pH wody. Wartość pH to rodzaj miary stopnia kwasowości danego roztworu. Im bardziej roztwór jest kwaśny, tym mniejsza jest jego wartość pH. Może ona wynosić od 0 do 14. Roztwór o wartości pH wynoszącej od 0 do 7 jest kwaśny, natomiast pH między 7 a 14 kwalifikuje roztwór do grupy zasadowej. Podczas dodatkowej suplementacji dwutlenku węgla w reakcji z wodą powstaje kwas węglowy (H2CO3), co prowadzi do redukcji pH wody. Jest to bardzo pożądane w przypadku hodowli wielu egzotycznych gatunków.
W naszych akwariach funkcjonują rośliny i ryby, które pochodzą z obszarów, gdzie odczyn pH wody jest kwaśny. Obniżanie odczynu pH wody w zbiorniku za pomocą dozowania CO2 to jedna z lepszych metod zapewnienia naszym podopiecznym odpowiednich warunków rozwoju.
Węgiel i dwutlenek węgla – nadmiary i niedobory w akwarium
Dostarczanie dodatkowego CO2 pozwoli Ci na znaczącą poprawę kondycji Twojego akwarium. Już po kilku godzinach zauważysz spadek odczynu pH, a niższe pH wpływa pozytywnie na walkę z glonami. Po tygodniu wyraźnie poprawi się kondycja Twoich roślin. Jest to najlepsza droga do pięknego akwarium, wypełnionego gęstymi i zdrowymi roślinami. Jeżeli marzysz o sukcesie w dziedzinie akwarystyki roślinnej, nie powinieneś zastanawiać się nad zamontowaniem zestawu CO2 w swoim akwarium. Z dodatkowej suplementacji CO2 płyną same korzyści dla roślin. Trzeba jednak uważać, aby go nie przedawkować. Nadmiar CO2 w wodzie może powodować występowanie zjawiska przyduchy.
Stężenie CO2 w akwarium, bez instalacji, wynosi około 3–4 ppm (mg/l). Przy tak niskiej zawartości CO2 w wodzie zazwyczaj występują niedobory węgla w akwarium roślinnym. Taki poziom może być wystarczający, jeżeli akwarium jest oświetlane świetlówkami niewielkiej mocy (0,3 W/l) lub podstawową belką LED. Naturalny poziom CO2 w akwarium to niewielka wartość w porównaniu z ilością CO2 występującego w wodach, gdzie bujnie rozwijają się rośliny tropikalne. Niska zawartość CO2 nie zapewni roślinom odpowiedniej ilości węgla potrzebnego do zbudowania tkanek. Wyższe stężenia, odpowiednie dla rozwoju roślin, można uzyskać, dostarczając do akwarium CO2 z dodatkowego źródła.
Objawy niedoboru CO2 w akwarium
Niedobory CO2 w akwarium powodują drastyczne zahamowanie wzrostu roślin. Dłuższe braki CO2 prowadzą do spowolnienia funkcji życiowych i rośliny przestają przeprowadzać fotosyntezę. Zachodzi deformacja młodych liści. Zatrzymanie dozowania CO2 powoduje też skok odczynu pH wody w kierunku zasadowym. Takie warunki sprzyjają powstawaniu glonów nitkowatych.
Objawy nadmiaru CO2
Nadmiar CO2 nie wpływa negatywnie na funkcjonowanie roślin. Natomiast zbyt wysoki poziom rozpuszczonego dwutlenku węgla jest szkodliwy dla organizmów wodnych znajdujących się w zbiorniku. Zbyt wysoki poziom CO2 może nawet zabić ryby, krewetki czy ślimaki. Przy nadmiarze można zauważyć charakterystyczne zachowanie naszych podopiecznych. Ryby kierują się ku tafli wody oraz są płochliwe. Zbyt długie przebywanie w takich warunkach powoduje ich śmierć. W celu uratowania obsady należy odłączyć CO2 oraz intensywnie napowietrzać wodę w akwarium.
Przyczyny nadmiaru CO2 w wodzie
Źródłem CO2 są procesy chemiczne i biochemiczne: spalanie, oddychanie, rozkład, fermentacja. Dwutlenek węgla charakteryzuje się dużą rozpuszczalnością w wodzie. Jednak po zetknięciu wody nasyconej dwutlenkiem węgla z powietrzem, w którym zawartość CO2 jest znacznie niższa, rozpuszczalność maleje i gaz ulatnia się z wody. W prawidłowo prowadzonym akwarium nadmiar CO2 zdarza się sporadycznie. Może wystąpić rano, ponieważ w nocy rośliny nie przeprowadzają fotosyntezy i nie dostarczają tlenu. Jeżeli jego produkcja w ciągu dnia jest niewystarczająca na nocne potrzeby ryb i roślin, nad ranem może dojść do przyduchy. Podczas tego zjawiska ryby przebywają w górnej strefie akwarium. W ten sposób próbują pobierać powietrze z powierzchni wody. Istnieje kilka sytuacji, które sprzyjają powstawaniu przyduchy. Na przykład podwyższona temperatura wody utrudnia rozpuszczanie tlenu w wodzie. Zbyt duża ilość ryb i krewetek powoduje powstawanie deficytu tlenu w zbiorniku. Rośliny są naturalnym producentem tlenu, ale zbyt mała ich ilość nie jest w stanie zaspokoić zapotrzebowania na tlen danego akwarium. Falowanie tafli wody, odpowiednia ilość suplementowanego CO2 oraz ciągła kontrola ilości dwutlenku węgla w akwarium skutecznie zapobiegają powstawaniu szkodliwego zjawiska przyduchy.
Systemy CO2 w akwarium
Bimbrownia
To najprostszy system CO2 do akwarium funkcjonujący w warunkach domowych. Bimbrownia będzie działała w akwarium o maksymalnej pojemności 65 l. Jest to metoda dość kłopotliwa, niestabilna i wymagająca dużego zaangażowania użytkownika. W Internecie znajduje się wiele przepisów, jak wykonać taką instalację. Popularna jest metoda 1410, która polega na tworzeniu zacieru do bimbrowni w odpowiednich proporcjach. Do przygotowania zacieru potrzebne będą: 1 litr wody, 400 g cukru, 10 g drożdży. Należy użyć składników w dokładnie takiej ilości jak podano w przepisie. Woda powinna mieć temperaturę około 25°C. Ciekawym rozwiązaniem jest zestaw Aquario NEO CO2 system, zawierający gotową mieszankę potrzebnych składników. Wystarczy wymieszać zawartość saszetki z wodą o odpowiedniej temperaturze. Taki system będzie działał bezpieczniej i stabilniej niż bimbrownia wykonana samodzielnie, w domowych warunkach. Jeżeli ktoś chce spróbować, jak CO2 wpływa na rośliny, może zacząć od tej prostej metody.
Zestawy w sprayu
System do podawania CO2, polegający na codziennym napełnianiu urządzenia nazywanego dzwonem, to kolejne niskobudżetowe rozwiązanie. Zestaw jest stosunkowo tani, ale też mało wydajny. Dwutlenek węgla sprzedawany jest w nabojach pod niskim ciśnieniem. Użytkownik musi codziennie uruchamiać ręcznie wypływ gazu do dzwonu znajdującego się w akwarium. Dwutlenek węgla poprzez dyfuzję rozpuszcza się w wodzie znajdującej się w zbiorniku. To rozwiązanie jest dobre dla początkującego akwarysty, który może zaobserwować wpływ CO2 na swoje akwarium. Nadaje się do akwarium o maksymalnej pojemności 65 l.
Zestawy z butlami jednorazowymi
To gotowe systemy wyposażone we wszystkie konieczne elementy. Zazwyczaj zawierają estetyczną, małą butlę wypełnioną CO2, którą można postawić obok akwarium, na przykład na blacie w kuchni czy na szafce w salonie. Nie obniży to jakoś znacząco wartości estetycznej Twojego zestawu. Takie systemy są w stanie dostarczyć CO2 do zbiorników o maksymalnej pojemności 65 l. Zestawy z butlami jednorazowymi są stosunkowo tanie w zakupie. W dłuższej perspektywie koszty mogą się jednak zrównać z ceną profesjonalnego zestawu CO2, wyposażonego w butlę wielokrotnego użytku.
Zestawy z butlami ciśnieniowymi
To komplety umożliwiające uruchomienie systemu stałego dozowania CO2. Idealne rozwiązanie dla początkujących i zaawansowanych użytkowników. Wystarczy zamontować zestaw w swoim akwarium, odkręcić butlę, ustawić potrzebną ilość dozowanego gazu, aby cieszyć się bujną i zdrową roślinnością. W dłuższej perspektywie czasowej charakteryzują go niskie koszty utrzymania. Jednakże cena, jaką trzeba zapłacić za profesjonalny zestaw CO2, jest znacząca.
Komplet składa się przeważnie z butli wysokociśnieniowej, reduktora CO2 z jednym lub dwoma manometrami, zaworka precyzyjnego, wężyka PU, licznika bąbelków, dyfuzora, zaworka zwrotnego, szklanego kolanka oraz elementów koniecznych do połączenia wszystkich elementów gwintowanych (nyple, złączki proste).
Zwieńczeniem zestawów CO2 jest dyfuzor. Zazwyczaj jest wykonany ze szkła laboratoryjnego, akrylu lub stali. Jest wyposażony w spiek ceramiczny, który umożliwia dyfuzję całą swoją powierzchnią. Przekłada się to na niewielkie straty gazu i korzystnie wpływa na przyswajanie CO2 przez rośliny. Nowoczesny design, estetyczne wykonanie i użyte do produkcji przezroczyste szkło lub akryl sprawiają, że w zbiorniku jest niemal niezauważalny. Przyczyniają się do tego również niewielkie rozmiary. Na rynku dostępne są także dyfuzory, które mają spiek zbudowany z włókien ceramicznych. Takie dyfuzory generują wiele mikrobąbelków, co jeszcze bardziej ułatwia osiągnięcie zakładanego poziomu CO2 w akwarium.
Profesjonalny zestaw CO2 składający się z butli, reduktora oraz zaworka precyzyjnego to najwygodniejszy, najtańszy w eksploatacji oraz bezproblemowy sposób na dostarczenie węgla do Twojego zbiornika. Bardziej rozbudowane profesjonalne zestawy CO2 są wyposażone dodatkowo w elektrozawór czy komputer pH. Elektrozawór pozwala na zamykanie i otwieranie dopływu gazu o wcześniej ustalonych przez użytkownika godzinach. Natomiast komputer pH dozuje dwutlenek węgla automatycznie, na podstawie analizy odczynu pH wody w akwarium.
Reaktor CO2
Reaktor to urządzenie, które montuje się na wężu wychodzącym z filtra. Strumień wody wydostający się z filtra przepływa przez komorę, do której trafia również CO2 z butli. W komorze następuje mieszanie i gaz rozpuszcza się w wodzie. W ten sposób woda nasycona CO2 trafia do akwarium. Takie rozwiązanie jest jednym z najlepszych dla dużych zbiorników powyżej 500 l.
Wymagany poziom CO2
W akwariach roślinnych bardzo często dozuje się dodatkowy dwutlenek węgla. Węgiel stanowi ważny składnik odżywczy, jest bowiem konieczny do prawidłowego rozwoju roślin. Uznaje się, że w przypadku stosowania intensywnego oświetlenia optymalny poziom CO2 w akwarium wynosi od 20 mg/l do 30 mg/l.
Należy pamiętać, że w akwarium konieczna jest odpowiednia cyrkulacja wody. Rozpuszczony w wodzie CO2 oraz nawozy muszą docierać do każdego zakamarka zbiornika. Najlepiej, gdy dyfuzor zostanie umieszczony na wprost wylotu z filtra, jak najbliżej dna. Strumień wody będzie uderzał w bąbelki wydostające się z ceramicznego spieku. W ten sposób uzyskamy bardzo dobrą rozpuszczalność CO2 w wodzie.
Poziom CO2 w akwarium należy kontrolować na bieżąco. Najlepiej sprawdza się stały test CO2. Jest on wypełniony płynem wskaźnikowym, który zmienia kolor w zależności od ilości CO2 w słupie wody.
Podsumowanie
Bez wątpienia dozowanie CO2 pozwoli Ci wejść na wyższy poziom akwarystyki roślinnej. Warto zwrócić uwagę na fakt, że samo uruchomienie systemu nie wystarczy. Po podłączeniu i uruchomieniu przez pierwszą dobę użytkowania powinniśmy zwracać uwagę na połączenia poszczególnych elementów, kontrolować ilość CO2 oraz obserwować zachowanie swoich podopiecznych. Każda metoda dozowania CO2 wymaga kontroli ze strony użytkownika, w szczególności podczas pierwszych dni działania instalacji. Jednak suplementacja gazu to bezpieczny i wygodny sposób dostarczania węgla do Twojego akwarium.
Dodaj komentarz
Musisz się zalogować, aby móc dodać komentarz.