Testy wody w akwarium: paskowe, kropelkowe, fotometryczne?


Technologia cały czas się rozwija. Dotyczy to nie tylko typowej elektroniki użytkowej, jak komputery czy smartfony. Także nam, akwarystom najnowsze zdobycze nauki i techniki mogą pomagać w rozwijaniu pasji i dbaniu o mieszkańców zbiorników. Jest to szczególnie ważne w przypadku gatunków rzadkich i delikatnych, gdzie musimy stwarzać im jak najlepsze warunki, zbliżone do tych panujących w środowisku naturalnym. 

Badanie parametrów wody to jedna z podstawowych czynności wykonywanych, jeśli nie regularnie, to przynajmniej od czasu do czasu przez większość akwarystów. Pozwalają one na sprawdzenie jakości fizykochemicznej wody, mierząc najważniejsze jej cechy, takie jak twardość wody, pH, stężenie związków azotu czy fosforu. Początkujący akwaryści bardzo często wybierają proste rozwiązanie w postaci testów paskowych. Są one łatwe w stosowaniu, a wynik otrzymywany jest niemal natychmiast. Jednak nie są one pozbawione wad. Mają niezbyt precyzyjną skalę i są obarczone dużym błędem pomiaru, a więc uzyskane wyniki są bardzo niedokładne. Dlatego też bardziej doświadczeni miłośnicy akwariów korzystają z testów kropelkowych. Dzięki nim mogą sprawdzić całą gamę parametrów wody z o wiele większą dokładnością. Jednak także i one charakteryzują się pewnym marginesem błędu związanym ze sposobem odczytu wyników. Po przeprowadzeniu testu akwarysta otrzymuje kolorowy roztwór, którego barwa zależy od ilości badanego związku chemicznego lub innego parametru. Aby odczytać wynik należy porównać roztwór ze wzornikiem.

I właśnie tutaj pojawiają się największe problemy. Nie wszyscy precyzyjnie rozróżniają kolory, a odcień barwy mieszaniny często jest do siebie zbliżony. Nawet w optymalnych warunkach przy świetle dziennym, trzymając fiolkę w odpowiedniej odległości od wzornika nie każdy jest w stanie stwierdzić, czy kolor jest ciemnoróżowy, czy jednak bardziej rubinowy? A taka różnica może oznaczać, że – dla przykładu – zamiast 20 mg/l azotanów w wodzie mamy 50 mg/l. A jest to błąd wielkości 250%! Na szczęście z pomocą przychodzi nam zaawansowana technika.

Fotometr Exaqua PRO3 to, w dużym skrócie, urządzenie, które bada natężenie barw. W przeciwieństwie do ludzkiego oka precyzyjnie rozróżniania kolory, w naszym przypadku barwy roztworu. Dokładność pomiaru jest tak duża, że dzięki fotometrowi można określić zawartość azotanów, fosforanów i wielu innych substancji chemicznych z dokładnością nawet do kilku setnych miligrama na litr. Choć brzmi to skomplikowanie, samo wykonywanie pomiarów jest niemal tak samo proste, jak w przypadku klasycznych testów kropelkowych. Pobieramy próbkę wody z akwarium i dodajemy odpowiednie odczynniki, aby uzyskać barwny roztwór. Jednak zamiast porównywać kolory ze skalą wykorzystujemy urządzenie takie jak Exaqua od Zooleka. Wystarczy umieścić fiolkę z roztworem w urządzeniu, wybrać odpowiedni program odpowiadający badanemu parametrowi i uruchomić pomiar. Po kilku sekundach otrzymujemy niebywale precyzyjny wynik.

Zasadę działania oraz porównanie wykonywania pomiarów fotometrem, klasycznymi testami kropelkowymi oraz testami paskowymi możecie zobaczyć na moim filmie:

Jak już wcześniej wspominałem, pomiary przy użyciu fotometru Exaqua wykonuje się na roztworach przygotowanych w podobny sposób, jak to ma miejsce w testach kropelkowych. Trzeba przy tym trzymać się ustalonych zasad.

Przede wszystkim, aby wynik był miarodajny, należy dokładnie zapoznać się z procedurą wykonywania poszczególnych testów. W zależności od badanego parametru, do wody pobranej z akwarium dodajemy odpowiednie odczynniki w kolejności podanej przez producenta. Zastosowanie mniejszej lub większej ilości odczynników może mieć negatywny wpływ na reakcje zachodzące w fiolce z badaną wodą. Ważny jest również czas w jakim wykonuje się poszczególne etapy testu.

Na szczęście, dzięki przewodnikowi znajdującemu się w oprogramowaniu fotometru wszystko staje się bardzo proste. Exaqua przeprowadzi Cię krok po kroku przez wszystkie testy, informując na bieżąco co aktualnie masz zrobić; poda jakich odczynników i w jakiej ilości dodać do fiolki. Odmierzy także precyzyjnie czas badania. Wystarczy trzymać się przewodnika, a wykonanie testu nie sprawi najmniejszego problemu. Warto zwrócić uwagę na precyzyjne dawkowanie, kropla po kropli, odczynników, co dla osób używających zwykłych testów kropelkowych nie będzie stanowić żadnego kłopotu. Osobom niewprawionym pomógł producent, montując w buteleczkach z odczynnikami precyzyjne końcówki kroplomierza, które formują równe krople. Z racji sposobu wykonywania pomiaru, czyli przepuszczania wiązki światła przez fiolkę z roztworem ważne jest, aby szklany flakonik był czysty i wolny od wad. Każde załamanie światła jak i zanieczyszczenie może negatywnie wpłynąć na odczyt, a co za tym idzie zafałszować wyniki.

Błędy jakie możesz popełnić podczas wykonywania pomiarów oraz ich konsekwencje przedstawiłem na poniższym filmie:

Exaqua PRO3 to zaawansowane, bardzo czułe urządzenie do testowania wody. Jeszcze zanim przetestowałem fotometr zastanawiałem się, czy takiemu sprzętowi można całkowicie zaufać. Jest łatwy w obsłudze i może z niego korzystać każdy, nawet początkujący akwarysta, więc powinien być odporny i jednocześnie pewny wiarygodny. Po rozpakowaniu urządzenia i oględzinach stwierdziłem, że jakość wykonania jest bardzo wysoka, jednak bardziej niż design interesowało mnie samo serce urządzenia, czyli układ detekcji i oprogramowanie. Co z tego, że jakiś fotometr ładnie wygląda, skoro może podawać zupełnie losowe parametry? To też musiałem sprawdzić, robiąc test powtarzalności otrzymywanych wyników. I pierwsze wrażenie zostało potwierdzone – fotometr Exaqua PRO3 jest nie tylko solidny, ale i godny zaufania.

Możecie się o tym przekonać sami oglądając film:

W filmach zaprezentowałem produkty:



Autor
Konrad Kozioł
Przygodę z akwarystyką zacząłem w połowie lat 90. – idąc do pierwszej klasy, z dumą prezentuję dyplom pasowania na pierwszaka, a w tle stoi pierwsza własna „40”. Od tego momentu bez przerwy gdzieś w moim życiu stoją baniaki. Z wykształcenia zootechnik, specjalizuję się w genetyce zwierząt, jednak wciąż i wciąż…
Więcej
Artykuły powiązane
Technika Ogólne  
Najlepsze miejsce na oczko wodne w ogrodzie
Trzmiel Radzi
24/11/2020
Ryby Ogólne  
Dieta ryb akwariowych cz.1
Rafał Zaranek
21/01/2022
Technika  
Napowietrzanie oczka wodnego
Trzmiel Radzi
21/01/2020
Technika  
Czym jest filtr przelewowy w oczku wodnym?
Trzmiel Radzi
03/03/2020
Projekt i wykonanie: White Tiger
Przejdź do sklepu
Trzmiel.com.pl