Akwarium dla bojownika


Jak już pewnie zorientowaliście się po tytule, niniejszy wpis w ramach poradnika Trzmiela będzie traktował o założeniu i wyposażeniu akwarium dla bojownika. Ale nie tylko. Przyjmuję (mam nadzieję, że słusznie), że skoro szukasz informacji na temat akwarium dla tej ryby, to jesteś/będziesz jej świadomym i odpowiedzialnym właścicielem. Dlatego poniżej postaram się opisać i pokrótce scharakteryzować również obiekt naszego zainteresowania, a więc samą rybę. Skąd się wzięła, jaka jest jej historia w akwarystyce, co lubi, a czego powinniśmy się wystrzegać w jej hodowli. Myślę, że kilka praktycznych porad w jednym miejscu, takie informacje w pigułce na start lub dla odświeżenia wiedzy przydadzą się każdemu.

Zapraszam do lektury.

Pochodzenie, historia w akwarystyce

Bojowniki wywodzą się z rejonów południowej Azji. Dziko żyjące osobniki zamieszkują płytkie rozlewiska, mokradła czy też pola ryżowe. Uboga w tlen, stojąca, mętna woda o wysokiej temperaturze (okresami nawet 30°C) spowodowała, że ryby te musiały wykształcić dodatkowy sposób efektywnego oddychania. Oprócz pobierania tlenu rozpuszczonego w wodzie bojowniki, jak wszystkie ryby labiryntowe, oddychają również powietrzem atmosferycznym. Umożliwia im to narząd zwany labiryntem. Tworzą go drobne blaszki kostne, które obficie pokryte są unaczynionym nabłonkiem. To właśnie w nim dochodzi do wymiany gazowej, a po wyeksploatowaniu bańki powietrza z tlenu jego nadmiar wypychany jest poprzez pokrywy skrzelowe. Oprócz bojowników do rodziny ryb labiryntowych należą choćby prętnik karłowaty, gurami mozaikowy czy wielkopłetw wspaniały. Pamiętajmy więc, aby zapewnić naszemu bojownikowi również możliwość oddychania powietrzem atmosferycznym.

Na terenach, gdzie naturalnie występują bojowniki, organizuje się walki tych ryb i początkowo hodowano je właśnie w tym celu. W historii akwarystyki Betta splendens znany jest od końca XIX wieku, kiedy to po raz pierwszy trafił do Europy. Bardzo szybko zyskał popularność ze względu na nietuzinkowy wygląd, a także stosunkowo niewielkie wymagania pod kątem wielkości zbiornika i jego wyposażenia. Spotykane dzisiaj w sklepach zoologicznych bojowniki syjamskie są odmianami hodowlanymi dziko występujących osobników. Mają dłuższe płetwy oraz cechują się większą intensywnością ubarwienia niż ich azjatyccy protoplaści. 

Warunki hodowlane – jak urządzić akwarium dla bojownika?

Wydawać by się mogło, że ryba, która w warunkach nazwijmy je „sklepowymi” potrafi przetrwać nawet w plastikowym kubeczku, nie będzie miała większych wymagań dotyczących warunków w akwarium. Ale czy na pewno? Istotnie bojowniki nie potrzebują bardzo dużych zbiorników, ale jednak pewne minima muszą być spełnione. Przyjmuje się, że bojownik akwarium powinien mieć nie mniejsze niż 25-30 l, pod warunkiem, że hodowany w nim jest wyłącznie jeden osobnik. Zadbać jednak musimy o to, aby zbiornik był przykryty np. pokrywą wyposażoną od razu w oświetlenie lub szybą nakrywową. Jest to o tyle ważne, że bojownik potrafi wyskoczyć ze zbiornika, co zwykle kończy się tragicznie, a pokrywa zapobiega takim wypadkom.

Do utrzymania stabilnych warunków w akwarium zaleca się montaż filtra o stosunkowo niewielkiej mocy. Ważne, aby filtr nie generował wyraźnego prądu wody, gdyż nasz przyjaciel miałby problem ze swobodnym pływaniem w akwarium. Dobrym wyborem jest więc filtr kaskadowy lub wewnętrzny, np. Aquale Pat Mini, do którego warto dokupić deszczownię.

Obowiązkowym elementem wyposażenia akwarium jest grzałka z regulowanym termostatem. Jako że obiekt naszego zainteresowania jest rybą zdecydowanie ciepłolubną, należy zapewnić mu temperaturę w przedziale 25-28°C. Uzupełniając wiadomości na temat wody, trzeba dodać, że odczyn powinien być zbliżony do obojętnego (6-8 pH). Bojowniki nie są również przesadnie wrażliwe na twardość wody i tolerują zakres 7-18°GH. Ryby te nie lubią jednak obfitych podmian wody, dlatego zaleca się, aby podmieniać nie więcej niż 15% objętości akwarium raz w tygodniu. Wodę należy wzbogacić o garbniki.

Oświetlenie, podobnie jak podłoże, powinno być dostosowane do rodzaju hodowanych roślin. Najczęściej stosowany jest żwirek o niewielkiej gradacji. Istotne jest, aby nie zmieniał parametrów wody, więc kwarc czy bazalt będą tu mile widziane. W tego typu podłożu również łatwiej nam będzie posadzić rośliny.

Naturalnie zamiast samemu skompletować sprzęt, można skorzystać z doświadczenia zawodowców i wybrać gotowy zestaw startowy. Producenci przygotowali propozycje na każdą kieszeń.

A skoro wcześniej wspominałem o roślinach, to muszę dodać, że powinno ich być w zbiorniku całkiem sporo, przede wszystkim pływających. Tu mógłbym polecić salwinię pływającą, rzęsę wodną czy limnobium rozłogowe. Ważne, aby też nie przesadzić z ilością roślin pływających, pamiętajmy, że bojownik powinien mieć nieskrępowany dostęp do pobierania powietrza znad tafli wody. Jeśli postawimy na rośliny pływające, siłą rzeczy nieco mniej światła będzie docierało do dna zbiornika. Z roślin niewymagających obfitego oświetlenia mógłbym więc polecić kryptokoryny, Anubias nana czy też mniejszą formę: Anubias nana mini oraz Bolbitis heteroclita. Nieodzownym elementem dekoracji akwarium z bojownikiem są również różnego rodzaju konstrukcje z kamieni, korzenie, do których zresztą możemy przymocować niektóre rośliny. Oprócz funkcji stricte dekoracyjnej dadzą one możliwość ukrycia się rybie, gdy ta z jakiegoś powodu się zestresuje lub będzie chciała odpocząć.

Czy bojownik może być hodowany z innymi rybami?

Krótka odpowiedź dla zniecierpliwionych brzmi „tak”, jeśli jednak jesteś ciekaw, jak dobrze dobrać obsadę do bojownika, koniecznie zapoznaj się z dalszymi informacjami.

Bojowniki, jak już wspomniałem, są mocno terytorialne. Z tego powodu można je utrzymywać w kilku konfiguracjach. Każda z nich zostanie opisana poniżej, co będzie stanowić podpowiedź, w jaki sposób urządzić akwarium dla bojownika zależnie od tego, czy ma on być jedynym mieszkańcem akwarium, czy też nie.

Bojownik jako jedyna ryba w akwarium

Samce bojowników wspaniałych z reguły są samotnikami i naprawdę dobrze się czują tylko we własnym towarzystwie. Do hodowli jednego osobnika wystarczy nam nawet kostka wielkości 25-30 l. Ryba będzie szczęśliwa, mając do dyspozycji całą powierzchnię akwarium. Zwłaszcza jeśli jest ono gęsto obsadzone roślinami oraz wyposażone w odpowiednie dekoracje, takie jak choćby korzenie. Obsadę akwarium można uzupełnić ślimakami np. military helmet. Niektórzy akwaryści z powodzeniem hodują wraz z bojownikiem krewetki, ale sukces tej misji zależy w głównej mierze od temperamentu naszej rybki. Jeśli bojownik będzie pokojowo nastawiony do świata, nie powinno dziać się krewetkom nic złego. Można spróbować wprowadzić do zbiornika pojedyncze sztuki, najlepiej jeszcze przed bojownikiem, i obserwować, jaka będzie reakcja nowego lokatora.

Harem, czyli jeden samiec i przynajmniej trzy samiczki

Do takiego układu konieczny jest większy zbiornik (nie mniejszy niż 60-70 l), mocno obsadzony roślinnością i posiadający wiele kryjówek. Często bowiem samice poza okresem tarła będą traktowane jako intruzi i konkurencja. Również samice między sobą mogą być agresywne, w końcu jednak ustalą hierarchię, lecz całkiem nie wyeliminuje się incydentów wynikających z agresji. Z tego względu hodowanie bojowników w haremach poleca się bardziej doświadczonym akwarystom. Inną możliwością jest hodowanie samych samic, ale jest to również obarczone ryzykiem.

Bojownik w akwarium ogólnym

I tu od razu mała podpowiedź: jeśli planujesz dołączyć bojownika do swojego akwarium ogólnego, koniecznie poszukaj sklepu, w którym bojowniki pływają w akwariach wraz z innymi rybami przeznaczonymi do sprzedaży. Staraj się zaobserwować zachowanie poszczególnych z nich. Jeśli bojownik pływa nieskrępowanie między innymi rybkami, istnieje duża szansa, że odnajdzie się również w Twoim akwarium. Na pewno jednak wystrzegaj się ryb, które chowają się gdzieś za filtrem, są osowiałe, mają postrzępione płetwy lub wykazują agresywne zachowania wobec innych mieszkańców danego zbiornika.

Również i w tym przypadku Twoje akwarium powinno posiadać bujną roślinność, włącznie z roślinami pływającymi. Jakie ryby powinny „dogadać się” z bojownikiem syjamskim? Przede wszystkim niewielkie rybki stadne, takie jak razbora klinowa, razbora plamista, razbora espei, niebiański danio perłowy, razbora Hengela czy bystrzyk Amandy lub kilka sztuk gupików Endlera. Dobrym pomysłem może być też dołączenie ryb dobrze czujących się w dolnych partiach akwarium, a więc stadka kirysków Pigmejów, kirysków haustatusów czy też otosków. Na pewno powinniśmy unikać ryb o jaskrawych barwach oraz tych z długimi ogonami jak klasycznych odmian gupików, gdyż mogą zostać potraktowane przez bojownika jako konkurencja i być ciągle atakowane. Nie powinniśmy też łączyć z bojownikami innych ryb labiryntowych, np. prętników, ze względu na ich wysoką terytorialność. Z drugiej strony bojownik może źle się czuć w towarzystwie ryb z rodziny kąsaczowatych takich jak neony, które mogą skubać jego delikatne i długie płetwy.

A jak na pewno nie hodować bojowników?

Długo zastanawiałem się, czy umieścić ten akapit, jednak ciągle pokutuje kilka mitów, które są powtarzane, a należy z nimi skończyć. Nie będę się zbyt długo rozpisywał na ten temat, jednak kilka kwestii warto poruszyć.

  • Kula. Na ten temat napisano chyba już wszystko. Nie hodujemy ryb w kuli, podobnie jak nie przywiązujemy psów do budy na łańcuchach.
  • Bojownik i welonka. Dwie ryby, które pewnie jako pierwsze mogą przyjść na myśl jako te, od których zaczyna się przygodę z akwarystyką. Nie mogą jednak żyć w jednym zbiorniku. Obydwie tolerują zupełnie inne zakresy temperatur, ponadto mogłyby wobec siebie wykazywać zachowania agresywne niezależnie od wielkości akwarium.
  • Dwa samce w jednym akwarium. Co jakiś czas można się spotkać z opiniami na forach, że hodowla dwóch samców bojownika jest możliwa. Niekiedy młodociane osobniki początkowo się tolerują, jednak na dłuższą metę ten stan się nie utrzyma. Z czasem da o sobie znać wybitnie terytorialny charakter ryb. Rozwiązaniem mogłoby być duże, 200-litrowe akwarium z widocznymi zaaranżowanymi granicami w postaci dekoracji czy wysokich roślin. 
  • Para bojowników. Taka konfiguracja również jest niezwykle trudna w hodowli, przez co zazwyczaj niepraktykowana. Najczęściej bowiem samiec wykazuje agresywne zachowanie wobec pojedynczej samicy i może ją dotkliwie poturbować. Zdarzają się również sytuacje, w których to samica jest stroną agresywną (najczęściej wobec młodszego samca) i to ona powoduje jego śmierć.
  • Niewłaściwa obsada. W tym przypadku, jak w zasadzie przy każdej nowej dla nas rybie, zawsze warto wcześniej nieco poczytać o wymaganiach i temperamencie ryb, które chcemy wprowadzić do zbiornika. Wszystko po to, by uniknąć choćby spotkania bojownika z brzanką sumatrzańską (agresja) czy na przykład kardynałkiem chińskim (zupełnie różne zakresy optymalnych temperatur).

Choć bojownik wspaniały ma opinię ryby mało wymagającej, to jednak należy o niego odpowiednio dbać. Każdy początkujący akwarysta powinien być usatysfakcjonowany hodowlą tej niezwykle efektownej rybki. Co istotne, skompletowanie podstawowego zestawu potrzebnego dla bojownika nie jest przesadnie drogie i można to zrobić naprawdę w ramach budżetu. Jeżeli więc jeszcze nie posiadasz Betta splendens, zastanów się, czy nie będzie to dobry początek Twojej przygody z akwarystyką.

Lista zakupów:


Dodaj komentarz


Autor
Przemysław Macheta
Pasjonat podróżowania, toteż nie dziwi jego wybór studiów na wydziale Turystyki i Rekreacji na krakowskiej Akademii Wychowania Fizycznego. Z branżą turystyczną związany od 2012 roku. Pierwszą, jeszcze dziecięcą miłością zawsze była akwarystyka. Pasję tę zaszczepił w nim ojciec, który również akwarium miał od zawsze. W rodzinie trzmieli zameldował się we…
Więcej
Artykuły powiązane
Ryby  
Zbrojnik niebieski
Maciej Koczko
29/04/2021
Ryby  
Obsada akwarium 112 l
Dawid Drozd
22/03/2021
Ryby  
Jaka obsada do akwarium 60-litrowego?
Krzysztof Leśniowski
28/03/2021
Ryby  
Akwarium dla welonek
Dawid Stopa
06/04/2021
Projekt i wykonanie: White Tiger
Przejdź do sklepu
Trzmiel.com.pl