Podmiana wody w akwarium morskim cz. 1

Podmiany wody w akwarium morskim różnią się znacząco od tych w akwarystyce słodkowodnej i to na wielu płaszczyznach. Już sam powód dlaczego to robimy, jest odmienny. Inna jest też ilość wody, jej bazowe parametry, a przede wszystkim to, czy podmiana w ogóle jest konieczna.

Po co robimy podmianę wody w akwarium morskim?

Sens robienia podmian wody w akwarium morskim jest zupełnie inny niż w akwarium słodkowodnym. Jeśli mamy doświadczenie ze zwykłym akwarium, to podmiana wody wydaje nam się potrzebna, by rozrzedzić nadmiar produktów przemiany materii ryb, a także ich pochodnych. Mówiąc po ludzku, chcemy w ten sposób zmniejszyć ilość azotanów i fosforanów w wodzie, które są główną przyczyną rozwoju glonów w domowym akwarium.

Trochę inaczej jest w akwarium roślinnym, gdzie azotanów i fosforanów często brakuje i musimy je suplementować w postaci nawozów, a podmiany wody służą bardziej do rozcieńczania i wyrównywania stężeń przedawkowanych mikroelementów.

Natomiast w akwarium morskim podmiany wody mają różne znaczenie w zależności od typu akwarium jakie mamy i od tego, w jakie urządzenia jest ono wyposażone.

W akwariach bez odpieniacza naszym celem będzie przede wszystkim rozcieńczenie nadmiaru azotanów i fosforanów. W akwariach z odpieniaczem ważniejsze będzie uzupełnianie mikroelementów potrzebnych do życia naszym koralowcom i innym bezkręgowcom. A w dużych akwariach z pełną suplementacją i stabilnym ekosystemem, podmiana wody bardziej będzie wpływać na nasze samopoczucie, niż na parametry wody i jakość życia naszych podopiecznych.

Podmiana wody, a uzupełnianie wody odparowanej

Kiedy w akwarium słodkowodnym podmieniamy wodę, to jednocześnie uzupełniamy jej brak spowodowany parowaniem. Nie myślimy o tym, jako o dwóch oddzielnych czynnościach. Natomiast w akwarium morskim zdecydowanie musimy te rzeczy rozdzielić i traktować te różnice bardzo poważnie.

W akwarium morskim woda intensywnie paruje. Jest to spowodowane głównie tym, że większość akwariów morskich jest otwarta, bez pokrywy, która hamowałaby parowanie. Drugim czynnikiem jest intensywny ruch wody w akwarium morskim, a co za tym idzie falowanie jej powierzchni, co wprost wzmaga parowanie.

Pamiętajmy, że odparowuje sama woda, bez soli, która jest w niej rozpuszczona. Dlatego do uzupełniania wody stosujemy wodę RODI produkowaną w filtrach odwróconej osmozy uzupełnionych o dodatkowe korpusy z żywicą jonowymienną.  Dolewając samą wodę uzupełniamy jej brak i stabilizujemy zasolenie wody w całym akwarium. Dolewając wodę słoną niepotrzebnie podnosilibyśmy zasolenie w zbiorniku, co szybko skończyłoby się przekroczeniem dopuszczalnych stężeń soli i niepotrzebnym stresem mieszkańców akwarium, a w konsekwencji ich chorobami, a nawet śmiercią.

Zupełnie inaczej ma się sprawa przy podmianie wody morskiej. Wtedy usuwamy część wody z akwarium, a ponieważ wylewamy wodę razem z solą, to uzupełnić ten brak też musimy solanką, czyli wodą o odpowiednim stężeniu soli.

Jak przygotować solankę do akwarium morskiego

Przygotowanie solanki do podmiany wody musimy zaplanować trochę wcześniej. Najważniejsze to mieć odpowiednią wodę RODI. Jej wyprodukowanie zajmuje trochę czasu. Nawet bardzo wydajne filtry RO mają swoje ograniczenia wynikające z tego, że membrana działa optymalnie w pewnym konkretnym zakresie temperatur i ciśnienia wody wchodzącej do filtra. Łatwo to zauważyć zimą gdy temperatura wody wejściowej jest znacznie niższa i czas wyprodukowania tej samej ilości wody RODI może się wydłużyć o połowę względem lata. Latem natomiast w niektórych okresach i regionach mogą występować niedobory wody i zmniejszone ciśnienie wody w kranie, co też znacząco spowalnia produkcję i zwiększa ilość odpadu.

Kiedy już mamy wodę RODI i odpowiednio duże naczynie, np wiadro lub dodatkowe akwarium, możemy do niej wsypać sól przeznaczoną do akwarystyki morskiej. Warto zadbać o to, by woda miała odpowiednią temperaturę, co na pewno ułatwi nam grzałka akwarystyczna. Bardzo ważne będzie też, aby coś nam tę wodę mieszało i tu najlepiej sprawdzi się cyrkulator wody lub pompa obiegowa o niewielkiej mocy, ale dedykowana do akwarystyki morskiej. Pompy do akwarystyki morskiej powinny być zabezpieczone przez producentów przed możliwością korodowania ich wirników, a trzpień wirnika najlepiej, aby był ceramiczny. W akwarium morskim każdy element metalowy może być źródłem niepotrzebnego skażenia jonami metali, negatywnie wpływającymi na mieszkańców akwarium.

Większość producentów zaleca by mieszanie solanki trwało nie mniej niż dwadzieścia minut. Jednak możemy ten czas wydłużyć nawet do kilku godzin. W dobrych mieszankach soli znajdują się minerały, które bywają trudno rozpuszczalne w wodzie i po prostu wymagają, aby czas mieszania trochę wydłużyć.

Szykując solankę musimy zadbać o jej zasolenie, które jest kluczowym parametrem w akwarium morskim. Do jego sprawdzenia niezbędne będzie narzędzie do wykonania pomiaru. Może to być prosty areometr, lepszy choć nieco droższy (ale za to nietłukący) refraktometr, albo nawet urządzenie do pomiaru elektronicznego.

Ile wody podmienić i jak często?

W akwarium morskim stabilność jest najważniejsza. Często mówi się, że stabilność jest ważniejsza niż książkowe parametry wody. Wynika to z wrażliwości mieszkańców akwarium na wszelkie zmiany stężeń pierwiastków w wodzie. Im te zmiany gwałtowniejsze, tym bardziej mogą być szkodliwe dla bezkręgowców. W dążeniu do perfekcyjnych parametrów wody, musimy być ostrożni i wyjątkowo cierpliwi. Dlatego podmiany wody robimy niewielkie: 5 – 10 procent objętości akwarium raz w tygodniu.

Temat podmiany wody w akwarium morskim jest obszerny, dlatego dla wygody podzielony został na dwie części.
Drugą część opublikujemy niebawem.